Als vrijgezel, en als mens, hebben we allemaal 9 universele levensbehoeftes (9 basisbehoeftes): veiligheid, plezier, succes, perfectie, onszelf zijn, harmonie, kracht, kennis en nodig zijn.
Ongeacht of we die behoeftes wel of niet erkennen, en of we die behoeftes wel of niet bevredigen.
Het bijzondere is dat we voor de bevrediging van de ene basisbehoefte weer andere karaktereigenschappen nodig hebben dan voor de bevrediging van andere basisbehoeftes.
Om succes te krijgen kijken we bijvoorbeeld naar het doel (het resultaat). En om plezier te maken kijken we juist naar de weg ernaar toe (het proces).
Om ons veilig te voelen is het verstandig om ons aan de regels te houden. En om echt onszelf te kunnen zijn willen we onszelf juist niet laten beknotten door regels.
Om perfectie na te streven moeten we kunnen zien wat er niet is, wat de verschillen zijn en wat er beter kan. En om ons harmonieus en vredig te voelen, kijken we juist naar wat er wel is en naar overeenkomsten.
Als we krachtig willen zijn, dan nemen we zelf het initiatief. En als we harmonie willen hebben, dan laten we juist liever andere mensen het initiatief nemen.
Als we ons veilig willen voelen dan vragen we graag advies en steun aan andere mensen. En als we ons krachtig willen voelen, dan gaan we juist liever onze eigen gang.
Daarnaast willen we het liefst dat op elk moment van de dag al onze 9 basisbehoeftes bevredigd zijn, zodat we ons optimaal gelukkig voelen.
Eén deel van ons wil zich graag veilig voelen, een ander deel van ons wil op hetzelfde moment plezier hebben, weer een ander deel van ons wil op datzelfde moment succes hebben, enzovoort.
Daardoor ontstaan er in onszelf 9 verschillende delen, die elk hun eigen behoeftes hebben (1 basisbehoefte plus een aantal behoeftes die daarvan in het verlengde liggen), die elk hun eigen karaktereigenschappen hebben, en die op elk moment van de dag in ons zitten: onze 9 Ikken.
Dit zijn ze:
- Onze Beschermende Ik (op zoek naar veiligheid, zekerheid en steun)
- Onze Genietende Ik (op zoek naar plezier en blijheid)
- Onze Presterende Ik (op zoek naar succes)
- Onze Perfectionistische Ik (op zoek naar perfectie)
- Onze Gevoelige Ik (op zoek naar echt zichzelf zijn en leven vanuit haar gevoel)
- Onze Harmonieuze Ik (op zoek naar harmonie, rust, gezelligheid en tevredenheid)
- Onze Krachtige Ik (op zoek naar kracht, energie en uitdagingen)
- Onze Verstandige Ik (op zoek naar kennis, objectiviteit, redelijkheid en zelfredzaamheid)
- Onze Behulpzame Ik (op zoek naar een gevoel van nodig zijn)
Als Wijze Ik bepalen we op elk moment van de dag zelf welke van de 9 Ikken we op de voorgrond laten komen.
Laten we al onze 9 Ikken even vaak en even lang op de voorgrond komen, dan komen ze allemaal tot hun recht, dan worden al hun behoeftes vervuld, en dan voelen we totale bevrediging en innerlijke vrede.
Laten we onze favoriete Ikken vaker op de voorgrond komen dan de andere Ikken, dan stoppen we meer tijd, energie en aandacht in het bevredigen van onze favoriete behoeftes, en blijft er minder tijd, energie en aandacht over voor de bevrediging van onze andere behoeftes. Ook laten onze minder favoriete Ikken zich op een gegeven moment niet meer naar de achtergrond duwen, en beginnen ze ons te laten zien en te laten horen dat zij er ook nog zijn en eveneens recht op aandacht hebben. Met als gevolg dat we weinig bevrediging voelen en last krijgen van innerlijke conflicten.
De praktijk wijst helaas uit dat we allemaal 1 meest favoriete Ik hebben (onze LievelingsIk), en dat daar 99 procent van al onze tijd, energie en aandacht naar toegaat.
Vinden we in plaats daarvan een goede balans tussen onze 9 Ikken, dan zijn we weer helemaal in evenwicht. En dan kunnen we in elke situatie in vrijheid kiezen welke Ik ons op dat moment het beste kan helpen:
- Op de momenten dat we iets goed en zorgvuldig willen doen, zetten we onze Perfectionistische Ik in voor meer perfectie of onze Presterende Ik voor meer succes. En op de momenten dat we iets minder belangrijks doen, wat dus niet perfect hoeft, zetten we onze Harmonieuze Ik in voor harmonie en rust in onze binnenwereld, of onze Genietende Ik voor plezier.
- Op de momenten dat we ons emotioneel voelen, geven we onze Gevoelige Ik de ruimte om onszelf te zijn. En op de momenten dat we genoeg hebben van onze emoties en graag een oplossing willen, zetten we de feiten en mogelijkheden op een rijtje met onze Verstandige Ik.
- Op de momenten dat we iets belangrijks of iets wat we eng vinden willen zeggen of doen, schakelen we onze Krachtige Ik in voor meer kracht. En op de momenten dat er niet echt iets is wat we per se willen zeggen of doen, laten we onze Harmonieuze Ik meegaan in wat andere mensen zeggen en doen, voor meer harmonie en rust in de buitenwereld. Of laten we onze Beschermende Ik meegaan in wat de meerderheid wil om ons in gezelschap veilig te voelen.
- Op de momenten dat we zelf belangrijke behoeftes voelen, zetten we onze Krachtige Ik in voor meer kracht of onze Presterende Ik voor meer succes. En op de momenten dat onze eigen behoeftes bevredigd zijn, kunnen we onze Behulpzame Ik inzetten, om andere mensen te helpen om hun behoeftes te vervullen, en om het gevoel te krijgen dat we nodig zijn en iets toevoegen.
- Op de momenten dat we met gevaren of bedreigingen geconfronteerd worden, laten we onze Beschermende Ik fantaseren over wat er allemaal mis kan gaan en over wat we in elk van die scenario’s kunnen doen. En zodra we tegen kansen aanlopen, vragen we onze Genietende Ik om te fantaseren over alle mogelijkheden die we hebben en over de eerste stappen die we kunnen zetten.
Als je dit allemaal zo leest, wat zou dan weleens jouw LievelingsIk kunnen zijn (de Ik waar het grootste deel van jouw tijd, energie en aandacht naar toe gaat)?