Je kunt er als vrijgezel voor kiezen om je behoeftes tot volle bloei te laten komen (zie blog Laat jij je behoeftes een stille dood sterven, of tot volle bloei komen?).
En in blog Jouw verborgen basisbehoefte op een moeilijk moment heb je al kunnen lezen dat onder al jouw verlangens en behoeftes slechts 1 basisbehoefte verborgen zit. En dat je kunt achterhalen wat de jouwe is door jezelf af te vragen wat je het allerliefst 24 uur per dag en 7 dagen per week wilt en waar jij alles voor over hebt.
De hele dag door (en dag in dag uit) ben je onbewust druk bezig met het vervullen van deze o zo belangrijke basisbehoefte. En zonder dat je het zelf eigenlijk doorhebt, blijf je hierbij rondjes draaien in een vicieuze cirkel.
Hoe dat nou precies zit en wat je eraan hebt om deze vicieuze cirkel te kennen, gaan we in deze blog onderzoeken.
Extra informatie
Volgens het V-cirkelmodel (een verdieping van het Enneagram) blijken er 9 vicieuze cirkels te zijn (zie In welke vicieuze cirkel zit jij de hele dag?). Welke cirkel dat voor jou is, bepaalt welk soort vrijgezel jij bent (zie Wat voor soort vrijgezel ben jij?).
Een afkorting van het woord “Vicieuze cirkel” is “V-cirkel”, en meer over V-cirkels is behalve hieronder ook te vinden bij het opleidingsinstituut waar ik mijn coachvervolgopleiding heb gevolgd (en tevens de grondlegger van het zogenoemde V-cirkelmodel): http://www.vcirkelacademie.nl.
Hoe ziet een vicieuze cirkel eruit?
Een vicieuze cirkel waarin we terecht kunnen komen (afgekort tot: V-cirkel) bestaat uit 4 woorden die met een letter “V” beginnen:
Verleiding (jouw basisbehoefte)
Het woord “Verleiding” is een ander woord voor “basisbehoefte”.
Oftewel datgene wat je ALTIJD wilt ervaren. Datgene wat jouw leven zin geeft, en waar je niet zonder kunt en wilt leven.
Ook al kost het verwerkelijken van jouw verleiding tijd, het levert jou energie op, en daarom heb je er de tijd graag voor over. Wel kan het zijn dat je ongeduldig bent tijdens het verwerkelijken. Jouw verleiding wil je namelijk elk moment van de dag ervaren. Je wilt het liefst dus geen momenten hebben waarop je in afwachting bent van jouw verleiding die nog moet komen.
Vermijding (het tegenovergestelde van jouw basisbehoefte)
Als je iets ALTIJD wilt ervaren (bijvoorbeeld plezier), dan wil je het tegenovergestelde NOOIT ervaren (bijvoorbeeld pijn).
Dit tegenovergestelde iets, wat je absoluut niet wilt ervaren, is jouw vermijding.
Om te voorkomen dat je in aanraking komt met je vermijding, ben je continu alert of je jouw vermijding ergens aan de horizon ziet opduiken. En zodra je het ziet, maak je meteen rechtsomkeert. In het vermijden van jouw vermijding gaat dus veel tijd en energie zitten.
Verdediging (jouw favoriete afweermechanisme tegen jouw vermijding)
Onbewust ben je een kei in het vermijden van je vermijding (oftewel in het verwerkelijken van je verleiding), omdat je het dag in dag uit doet. Zie ook Meer fijne momenten door: van onze basisbehoefte ons levensdoel te maken.
Maar hoe goed je ook in het vermijden bent, het leven brengt je toch altijd wel weer een keer in contact met je vermijding. Vooral omdat elk ding dat jij ervaart jou onbewust zoveel van je verleiding (bijvoorbeeld plezier) moet opleveren, dat het al gauw deze hoge lat niet haalt. En daardoor ervaar je iets al gauw als het tegenovergestelde van je verleiding, oftewel je vermijding (bijvoorbeeld pijn).
Zodra je met je vermijding geconfronteerd wordt, wil je nog maar één ding: er weer zo snel mogelijk vanaf zien te komen.
Er zijn ontelbare manieren om van iets af te komen, en voor het verdrijven van jouw vermijding heb je onbewust 1 manier gevonden die voor jou het beste werkt: jouw favoriete verdedigingsmechanisme (ook wel “afweermechanisme” of “overlevingsmechanisme” genoemd).
Dit mechanisme is jouw verdediging. Je grijpt ernaar in een automatisme, en het is jouw houvast. Zodra het niet meer genoeg werkt, voel jij je onthand.
Verslaving (de motor om jouw verleiding nog meer te gaan verwerkelijken)
Ook al is het gelukt om je vermijding te verdrijven met jouw favoriete afweermechanisme, je bent wel geconfronteerd met jouw vermijding.
Onbewust baal je daar enorm van, omdat al jouw pogingen blijkbaar niet genoeg waren om te voorkomen dat die vervelende vermijding toch weer op je pad kwam.
En dus verwacht je van jezelf dat jij nog meer je best doet om jouw verleiding te verwerkelijken. Je probeert om nog meer in je verleiding te komen, en daarna herhaalt de cirkel zich weer. Vandaar dat dit een “vicieuze cirkel” genoemd wordt.
Elke soort vrijgezel heeft z’n eigen reden waarom ie ervan baalt dat ie in z’n vermijding terecht is gekomen, en waarom ie zich dus nog meer wil inspannen om z’n verleiding te verwezenlijken. Jouw reden hiervoor is jouw verslaving (bijvoorbeeld een honger om zoveel mogelijk uit het leven te halen).
Omdat jouw verslaving je stimuleert om nog meer je best te doen, en je dus nog meer aanzet tot beweging, wordt jouw verslaving ook wel jouw motor genoemd: datgene waarvoor jij elke dag weer je bed uitkomt.
Wat heb je eraan als jij jouw vicieuze cirkel kent?
Als jij jouw vicieuze cirkel kent, dan geeft dat jou duidelijkheid op verschillende gebieden:
Duidelijkheid waarom je doet wat je doet en zegt wat je zegt
Misschien vraag jij jezelf weleens af waarom je de dingen doet die je doet, en waarom op die manier. Of waarom je de dingen zegt die je zegt, en waarom op die manier. Dat zou vooral op momenten kunnen zijn dat je de dingen heel graag anders zou willen doen of zeggen, en dat dit ondanks al jouw pogingen maar niet lijkt te lukken (bijvoorbeeld afslanken of stoppen met roken).
Jouw V-cirkel geeft je hier duidelijkheid over: alles wat je doet en zegt is bedoeld om jouw verleiding te verwerkelijken, om jouw vermijding te vermijden, om jouw vermijding te verdrijven, of om jouw verslaving te voelen. Ook al jouw gewoontes, maniertjes, normen, waarden, overlevingsmechanismes en regels heb je onbewust om dezelfde 4 redenen in het leven geroepen.
Het kan dus gebeuren dat jij BEWUST iets wilt doen of zeggen wat in strijd is met jouw verleiding. En dat je daarom ONBEWUST iets anders doet of zegt, waardoor jij jouw verleiding wèl kunt verwerkelijken.
Duidelijkheid waarom mensen, dingen en situaties jou WEL of NIET bevallen
Alles wat jou WEL in je (vrijgezellen)leven bevalt, bevalt je omdat het je WEL helpt om jouw verleiding te ervaren. Fijne momenten in jouw (vrijgezellen)leven zijn dus momenten waarop jij jouw verleiding ervaart. En zoals in een andere blog al is gezegd, zijn dat momenten waarop jouw basisbehoefte helemaal vervuld is.
Alles wat jou NIET in je (vrijgezellen)leven bevalt, bevalt je niet omdat het je NIET helpt om jouw verleiding te ervaren. Moeilijke momenten in jouw (vrijgezellen)leven zijn dus momenten waarop jij jouw vermijding ervaart. En zoals in een andere blog al is gezegd, zijn dat momenten waarop jouw basisbehoefte niet of niet helemaal vervuld is. Deze moeilijke momenten worden nog moeilijker als jouw verdediging om wat voor reden dan ook (even) niet meer lijkt te werken, zodat jij je niet meer tegen jouw vermijding kunt verzetten.
Duidelijkheid over jouw kwaliteiten, valkuilen en uitdagingen
Al jouw kwaliteiten zijn eigenschappen en vaardigheden die jou helpen om jouw verleiding te verwerkelijken.
Al jouw valkuilen zitten in het overdrijven van jouw verleiding: het tegen wil en dank blijven proberen om jouw verleiding te verwerkelijken, in plaats van stap voor stap te leren om jouw vermijding te verduren en mogelijk zelfs te aanvaarden.
Al jouw uitdagingen liggen in het toelaten van jouw vermijding, en dus in het stukje bij beetje uitzetten van jouw verdediging.
Duidelijkheid over jouw problemen
Alles wat jij in jouw (vrijgezellen)leven een probleem noemt, is een situatie waarin jij jouw verleiding (nog) niet (helemaal) verwerkelijkt hebt.
Een kortetermijnoplossing voor elk probleem waar je tegenaan loopt is: een andere manier/tactiek/strategie bedenken om alsnog jouw verleiding te verwezenlijken. In dit geval blijf je doen wat je altijd al doet (jouw verleiding verwerkelijken), en deze oplossing is dus veel van hetzelfde (iets BINNEN jouw comfortzone).
Een langetermijnoplossing voor elk probleem waar je tegenaan loopt is: leren aanvaarden dat er in jouw leven ook regelmatig momenten zullen zijn waarop jij je vermijding ervaart. En deze vermijding leren verduren/aanvaarden, in plaats van je er tegen te blijven verzetten. In dit geval doe je iets anders dan anders (jouw vermijding toelaten), en deze oplossing is dus iets nieuws (iets BUITEN jouw comfortzone).